Alternatief Ring Utrecht klaar: regio ook goed bereikbaar zonder ‘tunnelbak’ bij Amelisweerd te vergroten

UTRECHT Op 20 december is het alternatief gepresenteerd voor het Tracébesluit van de Rijksoverheid - waarbij de bak bij Amelisweerd in de A27 naar 14 rijbanen zou worden vergroot met als gevolg dat een deel van het bos bij Amelisweerd zou moeten worden gekapt. Een grote groep onderzoekers en bureaus hebben in opdracht van de provincie en gemeenten samengewerkt om een alternatief te becijferen. De conclusie is dat de ‘tunnelbak’ ter hoogte van Amelisweerd niet hoeft te worden verbreed, mits fiets en Openbaar Vervoer (OV) beter worden gefaciliteerd. Het alternatief is 500 tot 600 miljoen euro goedkoper, beter voor het milieu en houdt meer natuur in stand.

door Kuun Jenniskens

Gedeputeerde André van Schie (VVD) legt tijdens de presentatie uit waarom het alternatief is opgesteld: ,,Er was langere tijd rumoer in de Utrechtse regio (over de kap van bomen in Amelisweerd, red.). In het regeerakkoord van het kabinet Rutte IV kreeg de Utrechtse regio een uitdaging voorgeschoteld; ‘als jullie het zo goed weten, kom dan met een alternatief’. Die uitdaging is opgepakt en deskundigen laten vandaag zien dat het dus kan.” In de Utrechtse regio was het verzet tegen het Tracébesluit groot, de provincie Utrecht was tegen, maar ook de Utrechtse gemeenteraad en omliggende gemeenten. Het alternatief kan rekenen op een groot draagvlak in de Utrechtse regio. 

UNIEKE SAMENWERKING VAN RIJK, PROVINCIE EN BUURGEMEENTEN

Utrechtse wethouder Lot van Hooijdonk zei dat er sinds de presentatie van de drie pijlers in februari van dit jaar, veel is onderzocht en doorgerekend: ,,Een heel team vanuit meerdere bureaus heeft gekeken naar zaken als bereikbaarheid en de kosten. Wij zijn heel tevreden dat uit deze doorrekening een gelijkwaardig alternatief is gekomen.” Van Schie vult aan: ,,Het is een volwassen alternatief, met minder bouwrisico en minder kosten.” Hij noemt het uniek dat rijk, regio, provincie en buurgemeenten hier allemaal hebben samengewerkt - zeker omdat sleutelen aan een Rijksweg heel ‘andere koek’ is dan aan de provinciale weg.

 AANGEBODEN AAN MINISTER

Het Alternatief Regio Utrecht (ARU) is ook aan de demissionair minister van Infra & Verkeer aangeboden. Van Hooijdonk: ,,We hopen dat het in vruchtbare aarde valt in Den Haag. Wie weet komt het op formatietafel terecht. We gaan enorm ons best doen dat er enthousiasme in Den Haag ontstaat zodat dit Plan A wordt.” 

DOORSTROMING VERBETERT BIJ ALTERNATIEF

De conclusie van de onderzoekers is dat het alternatief voorkomt dat Amelisweerd verder wordt aangetast. Het Tracébesluit ging met name over het verbeteren ‘bereikbaarheid’, daar is binnen het Alternatief ‘doorstroming’ van gemaakt. Ook zijn klimaat en gezondheid toegevoegd. Het Alternatief geeft meer duurzame mobiliteit - omdat meer wordt ingestoken op fiets en openbaar vervoer - en een betere bereikbaarheid, en de verkeersveiligheid verbetert ermee. Het Alternatief heeft een lagere impact op het milieu (CO2), omdat het verkeer minder hard doorgroeit. Ook al blijft de regio groeien en komen er veel woningen en arbeidsplaatsen bij. ,,Maar de regio zet in op compacte verstedelijking. Daar hoort de auto niet bij, we gaan meer inzetten op fietsen en OV”, aldus onderzoeker Brands. 

MEER FIETSEN EN OV BIJ LOKAAL VERKEER

Het Alternatief zet dus niet langer in op wegverbreding, maar zoekt naar én een alternatief voor de auto én het beter benutten van het hoofdwegennet. Uit de analyse blijkt dat 40 procent van het autoverkeer regionaal is. Dergelijke afstanden kunnen met een (elektrische) fiets worden afgelegd. Daarom komt er een samenhangend pakket van maatregelen om het fietsnetwerk te verbeteren; er komen meer P+R voorzieningen en mobiliteit hubs; er komen afspraken met onderwijsinstellingen en werkgevers; en het parkeerbeleid wordt aangescherpt door overal in de stad Utrecht betaald parkeren in te voeren.

Bovenaan het huidige aantal rijstroken binnen de tunnelbak bij Amelisweerd, daaronder het Tracébesluit en daar weer onder het Alternatief van de Utrechtse regio - Provincie Utrecht

MET 2 KEER 6 RIJSTROKEN LUKT HET OOK

De bak bij Amelisweerd wordt dus niet verbreed, maar de wegcapaciteit wordt wel vergroot. Nu kent de bak 10 rijstroken (waarvan 6 naar het Noorden en 4 naar het Zuiden) met een vluchtstrook. In het Tracébesluit staan 14 rijstroken (7 naar Noord en 7 naar het Zuiden) met 4 vluchtstroken. In beide situaties wordt 100 km per uur gereden. In het Alternatief wordt 80 km gereden en passen er 12 rijstroken in (6 naar Noord en 6 naar Zuid) met 2 vluchtstroken. Dat lukt omdat de rijbanen smaller worden. 

80 KM PER UUR

Bij het Tracébesluit is er geen weefvak meer, maar mensen moeten nog wel van rijstrook wisselen, al voor het knooppunt - en dat vinden onderzoekers ingewikkeld. Binnen het ARU is er nog wel een weefvak, maar snelheid van 80 km maakt dat eenvoudiger, omdat de snelheid van auto’s en vrachtwagens dan gelijk liggen. 

BOUW IS EENVOUDIGER EN GOEDKOPER

Het Tracébesluit kent een complexe bouwmethode, waarbij 50 tot 60 meter diepe schermen de grond in moeten gebracht om grondwater tegen te houden, plus folie onder de bak - wat risico op scheuren geeft. Omdat Alternatief binnen de bak blijft maakt dat de bouw stukken eenvoudiger, en dat geeft minder hinder. Naar schatting is het Alternatief ook nog eens 500 tot 600 miljoen euro goedkoper.

BEHOUD VAN GELIEFDE NATUUR

Lot van Hooijdonk, wethouder gemeente Utrecht: ,,We mogen trots zijn op dit resultaat. We laten zien dat we zonder ingewikkelde en risicovolle ingreep bij Amelisweerd de bereikbaarheid voor álle reizigers kunnen verbeteren: voor fietsers, reizigers met het OV én voor automobilisten. Het verkeer op de regionale en stedelijk wegen neemt in ons voorstel veel minder toe zodat bestaande en nieuwe wijken bereikbaar en leefbaar blijven. En we behouden bovendien kostbare en geliefde natuur, wat een diep gekoesterde wens van onze inwoners is.”

DOOR SAMENWERKEN SLIMME OPLOSSING

André van Schie, gedeputeerde provincie Utrecht: ,,Ik ben heel blij met dit alternatief, dat we samen met de stad en regiogemeenten hebben vormgegeven. Hiermee kunnen we verder in gesprek met het Rijk. In ons alternatief worden onderliggende wegen zoals de Noordelijke Randweg Utrecht beter benut. Ook maken we van het OV een aantrekkelijker alternatief voor lokaal en regionaal vervoer. Hierdoor zal er minder verkeer over dit stuk van de A27 gaan, en kan ook passerend verkeer uit andere delen van het land goed doorstromen. Op deze plek komen lokale, regionale en landelijke belangen samen en moeten we ook door samenwerking en slimme oplossingen zoeken naar een alternatief met draagvlak in de samenleving. Daarin zijn we met dit concept met drie pijlers goed geslaagd.”

Deze presentatie werd ook gevolgd door raadsleden vanuit Houten, Zeist, Bunnik, De Bilt, Utrecht en Nieuwegein. De regio wil met dit alternatief een belangrijke bijdrage leveren aan de kwaliteit van leven in de stad en regio zonder de snelweg te verbreden. 

Lees hier de publiekssamenvatting van het Alternatief Ring Utrecht.